بازگشت اوشین و هانیکو به تلویزیون ایران | خاطرات نوستالژیک در دنیای امروز

با گذشت سال‌ها از پخش مجموعه‌های قدیمی «سال‌های دور از خانه» و «داستان زندگی» و در نبود سریال‌های پربیننده روی آنتن، این دو مجموعه محبوب همچنان مورد توجه مخاطبان هستند.

بخش مهمی از خاطرات مردم از دهه ۶۰، با سریال‌های تلویزیونی گره خورده است، به همین دلیل این مجموعه‌ها پس از گذشت سال‌ها همچنان محبوب مخاطبان هستند و تماشای دوباره و چندباره آن‌ها خاطره‌انگیز است. از میان آثار ایرانی و خارجی که در دهه ۶۰ روی آنتن رفتند، مجموعه «سال‌های دور از خانه» معروف به «اوشین»، بسیار پربیننده بود و طرفداران فراوانی داشت.

بسیاری از مخاطبان برنامه زندگی خود را طوری تنظیم می‌کردند که تماشای این سریال را از دست ندهند، شخصیت «اوشین» نیز در میان مردم تبدیل به نماد مقاومت شد. علاوه بر این مجموعه، سریال «داستان زندگی» مشهور به «هانیکو» نیز دیگر مجموعه ژاپنی محبوب بود که البته به اندازه «اوشین» محبوب نبود، اما مخاطبان فراوانی داشت. به تازگی «اوشین» از شبکه تماشا پخش شد و پس از اتمام آن، اکنون «هانیکو» روانه آنتن شده است، به همین بهانه مروری داشتیم بر ویژگی‌ها و دلایل محبوبیت این دو سریال محبوب. «اوشین‌ِ» خیابان خلوت‌کُن سریال ژاپنی «سال‌های دور از خانه» محصول سال ۱۹۸۳ و شبکه ان‌اچ‌کی، نیمه دهه ۶۰ و در دوران جنگ تحمیلی روی آنتن شبکه دو رفت.

این سریال که بر اساس واقعیت و سرگذشت یک زن ژاپنی روایت شده بود، درباره زنی به نام «اوشین» بود و مخاطبان شاهد دوران کودکی، بزرگ سالی و کهن سالی او بودند. شخصیت «اوشین» زنی سخت‌کوش بود که سختی‌ها و مشکلات نمی‌توانستند او را از پای دربیاورند، او با امید و آرزوی فراوان برای نجات زندگی خود و خانواده‌اش تلاش می‌کرد و همین روحیه قوی او مورد تحسین مخاطبان قرار گرفت.

«سال‌های دور از خانه» در دوران دفاع مقدس پخش می‌شد و مردم در شرایط سخت زندگی می‌کردند، بنابراین با کاراکتر «اوشین» همزادپنداری می‌کردند و تحت تاثیر او قرار می‌گرفتند. پیام‌های امیدبخش و مثبت سریال، در شرایط جنگ تحمیلی بسیار آموزنده و تاثیرگذار بود. علاوه بر ویژگی‌های سریال، تلویزیون در آن دوران آثار متنوعی روی آنتن نداشت، در این شرایط مخاطبان اشتیاق فراوانی نسبت به تماشای این مجموعه داشتند. مدت‌ها بعد از پخش «اوشین» موضوع ممیزی این سریال بر سر زبان‌ها افتاد و شایعاتی درباره این که «اوشین» زن بدکاره‌ای بوده مطرح، اما تکذیب شد.

بعضی موضوعات سریال متناسب با محدودیت‌های تلویزیون و شرایط خاص دوران جنگ مورد ممیزی قرار گرفت. با صدای هنرمندانی از نسل طلایی دوبله جمعی از بهترین صداپیشگان رادیو و تلویزیون، در سریال «سا‌ل‌های دور از خانه» به جای شخصیت‌های این مجموعه صحبت می‌کردند. مریم شیرزاد از دوران کودکی تا کهن سالی «اوشین» صداپیشه این شخصیت بود و سپس زنده‌یاد فهیمه راستکار در دوران کهن سالی، صداپیشگی این شخصیت را برعهده گرفت. مرحوم ناصر طهماسب، سعید مظفری، منوچهر والی‌زاده، مینو غزنوی، ثریا قاسمی، زنده‌یاد شهلا ناظریان، تورج نصر، آزیتا لاچینی، شمسی فضل‌اللهی و شوکت حجت از دیگر صداپیشگان خوب «اوشین» بودند. دوبلور‌های این مجموعه به درستی و متناسب با شخصیت‌های قصه انتخاب شده بودند، بنابراین مخاطبان کاملا با شخصیت‌ها ارتباط برقرار می‌کردند.

دریچه‌ای ماندگار به سوی «داستان زندگی» دیگر مجموعه ژاپنی محبوب دهه ۶۰، سریال داستان زندگی مشهور به هانیکو بود که شنبه‌ها روی آنتن می‌رفت. قصه این مجموعه نیز مانند «سال‌های دور از خانه»، حول محور یک شخصیت زن به نام «هانیکو» روایت می‌شد. این کاراکتر نیز زنی سخت‌کوش و البته پیشرو بود که با همت و تلاش‌های خود، موفق می‌شود رویایش را محقق کند و یکی از اولین خبرنگاران زن ژاپن باشد. علاوه بر شخصیت تحسین‎برانگیز و قوی «هانیکو»، تصویر باورپذیر سریال از مسیر پرفراز و نشیب زندگی مورد توجه مردم بود. روابط خانوادگی صمیمانه و واقعی قصه نیز یکی از دلایل محبوبیت این مجموعه بود. صدای باصلابت زنده‌یاد عطاءا... کاملی که با گفتن جملات «زندگی منشوری است در حرکت دوار، منشوری که پرتو پرشکوه خلقت با رنگ‌های بدیع و دلفریبش آن را دوست داشتنی، خیال‌انگیز و پرشور ساخته است.

این مجموعه دریچه‌ای است به سوی داستان زندگی» مخاطبان را به تماشای سریال دعوت می‌کرد، جزو تیتراژ‌های ماندگار و خاطره‌انگیز است. هنرنمایی بزرگان در مقام صداپیشه سریال «هانیکو» نیز با حضور هنرمندانی از نسل طلایی دوبله، دوبله‌ای به یادماندنی داشت. مینو غزنوی صداپیشه شخصیت «هانیکو» بود و ثریا قاسمی، بهرام زند، حسین معمارزاده، آزیتا لاچینی، فریبا شاهین‌مقدم و تورج نصر نیز دوبلور اعضای خانواده این کاراکتر بودند. منوچهر والی‌زاده، زنده‌یاد خسرو شایگان، مرحوم جلال مقامی و اکبر منانی هم از دیگر صداپیشگان «هانیکو» بودند که به واسطه صدای خود، باعث جذابیت بیشتر شخصیت‌های قصه شدند.

بیشترین تماس مردمی برای «اوشین» مرکز تحقیقات صداوسیما آماری از میزان مخاطبان «سال‌های دور از خانه» و دیگر مجموعه‌های تلویزیون اعلام نکرده، اما بر اساس خبری که واحد امور ارتباط با مخاطبان اداره‌کل روابط عمومی سازمان (۱۶۲) اعلام کرده، سریال «سال‌های دور از خانه» در مقایسه با سریال جدید «غریبه» تماس‌های تلفنی بیشتری داشته است. بنابر این خبر، در بازه زمانی ۳۰ مردادماه تا ششم شهریور، شبکه تماشا و سریال «سال‌های دور از خانه» بیشترین تماس مردمی را داشته‌اند و پس از آن‌ها شبکه سه و مجموعه «غریبه» در رتبه بعدی قرار دارند